
Bro. Andy Lalramnghaka Royte
Mission Vengthlang
Johana 20 : 6 – 7 – “Tin, Simon Petera pawhin a hnungah a rawn um thleng a, thlan chhungah a lut a; puan zai sinte chu awm reng leh, a lua inhrukna puan awm chu, puan zai sinte zinga awm lovin, zial sain hmun hranga awm a hmu a.”
Headquarters Bial PYD in chanchinbu kan neih ‘Rabboni’ ah hian vawihnih lai mai thiamlo chung chungin article hi ka lo ziak ve tawh a. Rabboni a article ka ziak ve thei kha ka lawmin ka lo inchhuang ru ve viau thin a. Tunah a vawithumna tura article ziak leh tura Rabonni hruaitute’n min han sawm leh hi ka va lawm tehlul em. Lawmthu ka sawi mawlh mawlh e. Chutihrual chuan, ziak mi leh tawngkam thiamlo ta chu chhiartu zawng zawngten chhiar dan min thiamsak turin ka ngen nghal a che u.Thupuia kan hmuh ang khian tun tum chu Inhrukna puan tih a ni tawp mai a, mak kan ti viau mai thei. Mahse, heta inhruakna puan hi mitin ina kan hriat, inbual zawha inhrukna puan (Towel) kan hman naran ang inhrukna puan a ni lo va, lei leh vana Lal ber Lal Isua thlan chhunga inhrukna puan chungchang a ni. Lal Isua thlana inhrukna puan (Napkin) hian entirna ropui tak a lo nei reng mai a, chu chu tun tumah hian han tarlan ve ka duh a ni.Lal Isua khawvela a len hun laia Juda ten mitthi an sawngbawl dan chanchin (History) tawite han tarlang ila. Engvangin nge Lal Isua thlanah khan inhrukna puan a lo awm ve ringawt tih te pawh zawhna awm thei a ni a, thiam ang tawkin heti hian han sawifiah ila.Lal Isua khawvela a len hun lai khan Juda te hian tihdan phung (Culture) an nei a, chu an tihdan phungah chuan, an mi zah em em leh an ngaih ropui em em te an thih hian an lu chungah inhrukna puan hi an dah sak thin a ni. Lal Isua pawh kan tan Kross-a a thih khan amah ngaihlutu leh ngai ropui em em tu Arimathai a mi Josefa leh Nikodema ten a ruang an lak thlaka, thlana an zalh khan, an zah em avangin a lu chungah inhrukna puan hi an dah a ni tiin History zirmi leh chhuimi ten an lo sawi thin a ni.Tin, Juda te hi hmanlai chuan chhiahhlawh neiin an awm thin a. An chhiahhlawh te hian an pute chu chawiei an siam sak thin a, an pu ten chaw an ei kham hma chu an bulah an lo ding reng thin a ni. Chhiahhlawh ten an pute chawei an siam sak hian, an inhrukna tur puan (Napkin) an dah sak thin a. Tichuan, an pute chuan chaw an ei zawh chuan chu inhrukna puan chuan an hmui leh an kut te an hru fai a, an chaw eina thlengah an dah thin a, chutia an chaw eina thlenga inhrukna puan an dah tawp chuan, an pu chu a kham tawh tihna a ni a, a kham hma chuan a chaweina an tifel thiang lo a ni. Amaherawhchu, inhrukna puan chu an pu ten thlenga dah tawp lova, tha taka an thleh a, an thleng bula an dah chuan, ka la eikham lo, ka thawhsan lawk dawn a, ka rawn ei chhunzawm leh ang a tihna a ni. Chutiang a nih chuan chhiahhlawh te chuan an pute chaweina chu an la seng fel thiang lo tihna a ni. Ka la ei zo lo ka la rawn ei chhunzawm leh dawn tih lai hi tha ka tih em em leh he article ka ziah chhan tak pawh a ni e.Khatia Lal Isua Kross-a a thih khan, puan zai sintein an tuam a, a lu ah inhrukna puan an dah sak a, thlanah an zalh a, nithumni in a tho leh ta mai si a. A thlan va tlawhtu ten thlanah a awm tawh lo an hria a, mak an ti a, thlan vengtute thleng pawhin an buai hle a nih kha. A tho leh ni lovin a ruang hi a zirtirten a rubo a ni tiin an tlangthan tir hial a nih kha.Lal Isua a tho leh tih Petera an va hrilh chuan, Petera pawh hmanhmawh takin thlan lam panin a kal ta nghal a, thlan a va thlen chuan, thlan chhung chu ava bih a. Lal Isua chu a thlan chhungah chuan a awm tawh lo ngei a ni tih a hmu a, amah an tuamna puanzai sin te pawh a hmu a, chu mai bakah inhrukna puan pawh puan zai sin te zinga awm lovin, zial sain hmun hranga awm a hmu bawk a ni. He inhrukna puan zial saa lo awm hian Juda Culture ah awmze thuk tak a nei a ni.Aw le, Lal Isua thlana inhruakna puan hian entir pahnih a nei a. Chung te chu :1. Juda Culture a an pu in inhrukna puan tha taka an thlepin anthawhsan thin tih kan sawi tawh a. Hetah hian an pu hi chhiahhlawh tenan kaithovin an la bo thin nilovin, ama thuin a chawieina chu a thawhsantihna a ni. A entir : Lal Isua khan a lua inhrukna puan kha thlehsa diamina thawhsan a, chu chuan, a taksa chu a zirtirten an rubo nilovin, a lo sawilawk angin ama thu ngeiin a tho tih a entir a ni. Kan Lal Isua ruang kharukbo ni lovin, nungin a tho leh zawk a, nakinah amah ngei hi a la rawnkal leh dawn zawk a ni.2. Juda Culture a an put in inhrukna puan tha taka an thleh a, a thawhsanchuan, ka la ei zo lo, ka rawn kal leh anga ka rawn ei leh ang a tihna a nia. A entir : Lal Isua’n a lua inhrukna puan tha taka, thlehsa diama athawh san khan a entir chu, Lal Isuan he Khawvela ka rawn kal chhanchu ka la ti zo lo, ka rawn let leh dawn a ni. Ka tihtur te ti zo turin karawn let leh anga, ka mithianghlim te lam turin ka la rawn kal leh dawn atihna a ni. Lal Isua vana a lawnchho zirtirten an en reng lai khan anbulah puan var sin Vantirhkohvin, “Galili rama mite u, engati nge vanlam ena in din reng? He Isua in hnen ata vana hruai chhohva a awm hi,vana a chho in hmu ang bawk hian amah ngei hi a lo kal leh ang” an tihangin leh Amah Lal Isua ngeiin, “Ngai teh, ka lo kal thuai dawn e” a tihang ngei hian Lal Isua hi a lo kal leh ngei dawn a. A lo kal leh ngei dawntih kan hriat theih nana chhinchhiahna tam tak min pekte zingah he‘INHRUKNA PUAN’ Lal Isuan thlehsa diama a kalsan hian, a lo kal lehngei tur thu min hriattir a duh a ni. Ringtute chu beiseina nei reng chungathlamuang taka awm turin min duh a ni.
Sualte sima Tuiah leh Thlarauva piangthar te tan chuan ava thlamuanthlak tak em. Petera’n inhrukna puan inthlep a hmuh khan amah pawh a thlamuang ngawtin ka ring thin. An bula cheng reng thin, kal bo leh daih sia kha a lo kal leh ngei dawn tih hrechiangtu a ni dawn a, a thla a muangin a thinlung ava lawm dawn em. Keini ringtute pawh thinlunga lawmna nei chungin thlamuang takin lo kal leh tura hi rinawmna nen nghak reng turin chhiartute zawng zawng ka sawm duh che u a ni.Lalpan chhiartute zawng zawng malsawm vek che u rawh se. Amen